Nướu là gì? Sưng Nướu Răng Và 7 Vấn Đề Thường Gặp

Sưng nướu răng không chỉ gây đau nhức, khó chịu mà còn dẫn đến nhiều vấn đề khác ảnh hưởng đến việc ăn uống và sinh hoạt hàng ngày. Bạn có biết nướu giữ vai trò quan trọng ra sao và làm thế nào để bảo vệ sức khỏe nướu hay chưa? Những việc đơn giản nhưng có thể giúp bạn có hàm răng khỏe mạnh hơn đấy. Xem ngay nhé!

Nướu là gì?

Nướu là một phần của niêm mạc miệng. Nướu bao phủ cả hàm trên và hàm dưới, ôm chặt quanh răng và ổ răng, bảo vệ chân răng khỏi những tác động bên ngoài. Vị trí của nướu được xác định bởi mô mềm từ cổ răng đến phần dưới của khoang miệng. So với các mô mềm xung quanh má và môi, mô nướu hầu hết được gắn chắc chắn vào xương bên dưới. Mô nướu khỏe mạnh thường có màu san hô hoặc hồng, bề mặt có màu cam nhẹ. Nếu nướu bị bệnh hoặc viêm, nướu sẽ đỏ, đau, có mủ hoặc chảy máu.

Tầm quan trọng của nướu với sức khỏe răng miệng

Trong khi răng có nhiệm vụ nhai thì nướu lại có vai trò bảo vệ chân răng và một số bộ phận khác trong khoang miệng. Chức năng của nướu bao gồm:

• Giúp răng và một số bộ phận khác trong khoang miệng chống lại ma sát khi nhai thức ăn.
• Che phủ chân răng, nâng đỡ răng và giúp răng đứng vững trong hàm.

Chắc hẳn bạn đã nghe qua bệnh nha chu hay còn gọi là bệnh nướu răng là do các vi sinh vật chịu trách nhiệm hình thành màng sinh học trên răng xâm nhập vào cơ thể, gây nhiễm trùng diện rộng. Để đối phó với tình trạng nhiễm trùng này, hệ thống miễn dịch của cơ thể được kích hoạt, tình trạng viêm và các biểu hiện khác xảy ra, kèm theo cảm giác khó chịu và đau đớn ở miệng.

Nếu không được điều trị, nướu của bạn có thể dẫn đến các vấn đề nha chu nghiêm trọng, bao gồm:

• Viêm nướu: Tình trạng nướu bị viêm, thường kèm theo chảy máu khi đánh răng và hơi thở có mùi hôi. Điều này xảy ra khi màng sinh học trên răng không được làm sạch đúng cách. Vi khuẩn tích tụ giữa răng và nướu, xâm nhập và gây nhiễm trùng.
• Viêm nha chu: Khi viêm nướu tiến triển, mô nha chu sẽ bị viêm. Nói cách khác, nhiễm trùng lan đến dây chằng và xương nơi đặt răng, dần dần lỏng lẻo và thậm chí rụng hoàn toàn.

Mặc dù các dấu hiệu và triệu chứng của viêm nha chu tương tự như viêm nướu, nhưng những triệu chứng khác có thể xuất hiện thêm, chẳng hạn như tụt nướu, đau dữ dội khi nướu bị ảnh hưởng và răng lung lay. Khi bạn đạt đến cực đoan này, rất khó để phục hồi sức khỏe của nướu răng. Vì lý do này, các chuyên gia trong nha khoa nhấn mạnh vào tầm quan trọng của chăm sóc nướu trong sức khỏe răng miệng, để ngăn ngừa bất kỳ loại nhiễm trùng nào.

Nguyên nhân gây bệnh về nướu

Các mảng bám trên răng là một màng dính, không nhìn thấy được, chứa nhiều vi khuẩn. Chúng hình thành mỗi ngày trên răng, khi tinh bột và đường trong thức ăn tương tác với vi khuẩn thường có trong miệng. Mảng bám trở thành cao răng: Mảng bám có thể cứng lại bên dưới đường viền nướu, hình thành cao răng và tích tụ vi khuẩn.

Cao răng khiến việc loại bỏ mảng bám trở nên khó khăn hơn, tạo thành hàng rào bảo vệ chống lại vi khuẩn và gây kích ứng nướu. Vệ sinh răng miệng đúng cách là cần thiết để loại bỏ cao răng. Mảng bám và cao răng tồn tại trên răng càng lâu thì chúng càng kích thích nướu quanh răng, gây viêm nhiễm. Theo thời gian, nướu sưng lên và dễ chảy máu. Sâu răng cũng có thể xảy ra. Nếu không được điều trị, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu và mất răng.

Các vấn đề về nướu thường gặp

Sưng nướu

Sưng nướu răng là triệu chứng phổ biến của viêm nướu và các bệnh về nướu khác. Nướu bị sưng thường gây kích ứng, nhạy cảm và dễ chảy máu hơn khi đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa. Dấu hiệu sưng nướu răng dễ thấy nhất là:

• Nướu có màu tím hoặc đỏ sẫm thay vì màu hồng thông thường.
• Nướu bị sưng nhô ra và gây đau khi ăn, nhai hoặc chạm vào nướu.
• Chảy máu khi đánh răng, dùng chỉ nha khoa hoặc cắn vào thức ăn cứng, giòn.
• Hơi thở hôi liên tục. Khi nướu bị sưng và viêm, vi khuẩn có thể phát triển ở khu vực nướu và răng gặp nhau, gây hôi miệng.
• Mô nướu đã tụt xuống (tụt nướu) hoặc không bám vào chân răng.

Các nguyên nhân khác gây viêm nướu và sưng nướu răng theo Học viện Nha chu Hoa Kỳ còn kể đến:

• Đánh răng quá mạnh hoặc không đúng cách hoặc sử dụng bàn chải đánh răng có lông cứng có thể gây sưng nướu.
• Một vật lạ mắc kẹt trong nướu như vỏ bỏng ngô, mảnh vụn, xương cá,…gây sưng nướu.
• Ăn thức ăn quá cứng hoặc dính sẽ làm tổn thương nướu vĩnh viễn và khiến chúng sưng tấy.
• Răng mọc sai vị trí. Răng mọc lệch và chạm vào các răng khác, tạo thành những vùng khó làm sạch dẫn đến tích tụ mảng bám gây sưng nướu và chân răng.
• Tác dụng phụ của thuốc
• Cạo vôi răng không đúng cách. Tự tẩy tế bào chết tại nhà hoặc ở các phòng khám chất lượng kém dễ gây sưng nướu.
• Chế độ ăn thiếu chất dinh dưỡng, vitamin B và vitamin C. Nếu bạn không ăn hoặc ăn ít các nhóm thực phẩm giàu chất xơ và vitamin như trái cây, rau củ thì rất có thể đây là nguyên nhân gây sưng nướu răng.
• Thay đổi nội tiết tố khi mang thai: Khi mang thai, sự thay đổi nội tiết tố làm giảm khả năng phản ứng của cơ thể với vi khuẩn và làm tăng tình trạng sưng nướu.
• Sưng nướu răng do dụng cụ nha khoa. Các phương pháp điều trị chỉnh nha như niềng răng, làm răng giả là một trong những nguyên nhân khiến nướu bị sưng hoặc đau.
• Hút thuốc hoặc sử dụng các sản phẩm có chứa nicotine. Hút thuốc làm tổn thương tất cả các cơ quan của bạn. Những người sử dụng thuốc lá có thể bị sâu răng, mất răng và ung thư miệng, thực quản và tuyến tụy.
• Chuyển sang loại kem đánh răng mới: Sử dụng loại kem đánh răng hoặc nước súc miệng mới có thể khiến cơ thể phản ứng với những thành phần này, dẫn đến sưng nướu.

Viêm nướu

Viêm nướu là tình trạng nướu bị đỏ, sưng tấy, phủ đầy mảng bám và dễ chảy máu. Có hai loại viêm nướu: viêm nướu và viêm nha chu. Viêm nướu là tình trạng răng bị viêm nhẹ và trở nên nghiêm trọng do không được chăm sóc răng miệng đúng cách, gọi là viêm nha chu.

Viêm nướu không nguy hiểm và có thể điều trị dứt điểm ở giai đoạn đầu của bệnh. Nguyên nhân gây viêm nướu phổ biến nhất  là vệ sinh răng miệng kém. Khi hệ thống miễn dịch bị suy yếu, mảng bám sẽ hình thành trên răng, bao gồm chủ yếu là vi khuẩn. Nếu mảng bám không được loại bỏ khỏi răng quá hai hoặc ba ngày, nó sẽ hình thành cao răng. Từ đó, mảng bám và cao răng là điều kiện thuận lợi kích thích sự phát triển của vi khuẩn gây viêm nướu.

Viêm nướu hiếm khi gây đau nên bệnh nhân có thể không nhận biết được mình đang bị nhiễm trùng. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể có của viêm nướu bao gồm:

• Nướu bị sưng và mềm
• Nướu tụt đi
• Nướu dễ chảy máu khi đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa có thể nhận biết bằng màu đỏ hoặc hồng của bàn chải hoặc chỉ nha khoa.
• Màu sắc của nướu chuyển từ màu hồng khỏe mạnh sang màu nâu đỏ sẫm
• Loét thường có thể phát triển trong miệng
• Hơi thở hôi

Nếu viêm nướu không được điều trị, bệnh có thể tiến triển và lan đến các mô cơ và xương (nha chu) và dẫn đến mất răng.

Viêm nha chu

Viêm nha chu là tình trạng viêm nướu nghiêm trọng do vi khuẩn và các vi sinh vật khác bám vào bề mặt răng và các túi xung quanh răng. Khi chúng nhân lên, hệ thống miễn dịch sẽ phản ứng, gây ra bệnh nha chu. Viêm nha chu là một bệnh viêm mãn tính. Trong giai đoạn tiến triển của viêm nha chu, nó làm tổn thương xương và răng. Nếu không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách có thể dẫn đến mất răng, làm tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim và các vấn đề sức khỏe khác. Tuy nhiên, nếu bệnh viêm nha chu được điều trị kịp thời và vệ sinh răng miệng cẩn thận thì tình trạng sẽ được cải thiện.

Nướu khỏe mạnh sẽ chắc khỏe và ôm khít quanh răng. Màu sắc của nướu khỏe mạnh có thể khác nhau. Màu sắc của chúng có thể thay đổi từ hồng đến hồng đậm và nâu tùy theo cơ địa của mỗi người. Các triệu chứng của viêm nha chu bao gồm:

• Nướu đỏ hoặc sưng tấy
• Cảm thấy mềm mại khi chạm vào
• Nướu dễ chảy máu khi đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa
• Hơi thở hôi liên tục
• Mủ xuất hiện giữa răng và nướu
• Răng lung lay hoặc mất răng
• Đau khi nhai
• Khoảng trống mới giữa các răng trông giống như một hình tam giác màu đen

Trong hầu hết các trường hợp, viêm nha chu bắt đầu bằng mảng bám. Mảng bám hình thành trên răng khi tinh bột và đường trong thức ăn tương tác với vi khuẩn thường thấy trong miệng. Đánh răng hai lần một ngày và dùng chỉ nha khoa mỗi ngày một lần sẽ loại bỏ mảng bám. Mảng bám có thể cứng lại bên dưới đường viền nướu tạo thành cao răng, gây khó khăn cho việc loại bỏ. Mảng bám không thể được loại bỏ bằng cách đánh răng và dùng chỉ nha khoa mà phải tẩy tế bào chết trên răng.

Mảng bám và cao răng chứa đầy vi khuẩn, chúng càng bám lâu trên răng thì càng gây ra nhiều tổn hại. Mảng bám có thể gây viêm nướu, đây là dạng bệnh nướu nhẹ nhất. Viêm nướu là tình trạng nướu bị kích ứng và sưng tấy xung quanh chân răng. Mảng bám có thể được trị tại nhà bằng cách chăm sóc răng miệng đúng cách và đến gặp nha sĩ trước khi bị mất xương.

Kích ứng và sưng nướu có thể dẫn đến viêm nha chu. Điều này khiến các túi sâu hình thành giữa nướu và răng. Túi này chứa đầy mảng bám, cao răng và vi khuẩn và ngày càng sâu hơn theo thời gian. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng sẽ tiến triển sâu hơn, gây mỏng mô và xương. Cuối cùng, bạn có thể bị mất răng. Tình trạng viêm liên tục có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch và gây ra các vấn đề sức khỏe khác.

Nướu chảy máu

Chảy máu là tình trạng mô nướu bị tổn thương, tuy ít gây đau đớn nhưng lại là dấu hiệu cảnh báo của nhiều căn bệnh nguy hiểm như viêm nha chu, viêm nướu… Đây là triệu chứng thường gặp ở những bệnh nhân mắc các bệnh về nướu mãn tính như viêm nướu, viêm nha chu, phì đại nướu khi mang thai…

Ngoài ra, tác động và đánh răng không đúng cách có thể gây chảy máu nướu. Điều này được lặp đi lặp lại nhiều lần, gây khó khăn cho việc khôi phục các mô mềm của chân răng về trạng thái ban đầu. Vì vậy, chỉ cần một cú va chạm nhỏ cũng có thể khiến nướu bị chảy máu.

Cách ngăn ngừa bệnh lý về nướu

Không hút thuốc, giảm rượu bia

Người uống nhiều rượu có thể có rất nhiều vi khuẩn có hại trong miệng, trong đó có vi khuẩn có hại liên quan đến bệnh nướu răng, bệnh tim mạch và ung thư. Rượu làm thay đổi cấu trúc vi khuẩn trong miệng, dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh vật trong miệng, làm tăng nguy cơ sâu răng và viêm nướu.

Bỏ hút thuốc giúp cải thiện và giảm nguy cơ ung thư nướu và miệng. Vi khuẩn và mảnh vụn thức ăn gọi là mảng bám có thể gây ra bệnh nướu răng. Khi mảng bám còn sót lại trên răng và nướu, nó sẽ cứng lại tạo thành cao răng hoặc cao răng. Mảng bám và cao răng gây kích ứng nướu xung quanh răng. Nó thường thấy ở những người hút thuốc.

Giảm sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn

Theo các chuyên gia, thành phần chính của nước súc miệng bao gồm: Fluoride, ethanol, natri, hương thơm… Công dụng ghi trên bao bì bao gồm sát trùng miệng, chống viêm nướu, giảm vi khuẩn và các chất có hại khác gây hôi miệng, hình thành mảng bám, ngăn ngừa sự hình thành sâu răng và làm chắc răng, tạo hơi thở thơm mát…

Tuy nhiên, tác hại của việc súc miệng quá nhiều là ảnh hưởng đến màng da mỏng bên trong miệng. Ngoài ra, một số sản phẩm có hàm lượng fluoride “hơi cao”. Nếu sử dụng lâu dài sẽ gây nhiễm fluor răng, có thể gây ra các đốm đen hoặc vàng trên răng và thậm chí làm suy yếu hệ thống miễn dịch.

Một tác hại khác của việc súc miệng quá nhiều là nước súc miệng có chứa lượng lớn cồn gây khô miệng. Nếu tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến hôi miệng, sâu răng… Ngoài ra, việc sử dụng nước súc miệng thường xuyên và lâu dài có thể gây ra cảm giác nóng rát ở nướu, lưỡi…

Đánh răng 2 ngày/1 tuần

Đánh răng nhẹ nhàng, không dùng lực quá mạnh để tránh mài mòn, tổn thương răng: Lực quá mạnh khi đánh răng thường dẫn đến chảy máu, mòn chân răng, tổn thương nướu,… Ngoài ra, bạn cũng nên đánh răng 2-3 lần một ngày, mỗi lần khoảng 2 phút.

• Không đánh răng ngay sau bữa ăn: Khi vừa ăn xong, khoang miệng có tính axit rất cao và độ pH của răng thấp hơn bình thường. Vì vậy, nếu đánh răng ngay sau khi ăn sẽ làm mòn men răng.
• Chăm sóc răng miệng toàn diện: Không chỉ chú ý đến răng cửa, bạn cũng cần chăm sóc răng hàm, nơi thường xuyên tiếp xúc với lưỡi.
• Làm sạch kẽ răng trước khi đánh răng: Loại bỏ thức ăn mắc kẹt giữa các kẽ răng bằng bàn chải kẽ răng hoặc chỉ nha khoa.
• Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ khác: Sau khi đánh răng, bạn có thể sử dụng nước súc miệng để cải thiện tình trạng vệ sinh răng miệng.

Xỉa răng sau bữa ăn

Thông thường, khi dùng tăm, chúng ta nhét đầu tăm vào giữa các kẽ răng để loại bỏ thức ăn thừa. Tuy nhiên, cách làm này vô tình gây mòn men răng và ảnh hưởng đến men răng. Việc sử dụng xỉa răng thường xuyên dẫn đến mất răng do tổn thương nướu và chân răng.

Trong thời gian này, chân răng dần yếu đi, gây khó chịu và đau nhức. Ngoài ra, chảy máu thường xuyên còn ảnh hưởng đến việc ăn uống và vệ sinh răng miệng. Nếu răng chảy máu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng. Theo thời gian, tình trạng tụt nướu xảy ra dẫn đến răng mất thẩm mỹ và dẫn đến các bệnh lý về răng miệng.

Giảm tinh bột & ăn quá ngọt

Thực phẩm chứa nhiều tinh bột, đường là nguyên nhân chính gây ra cao răng. Cao răng tích tụ càng nhiều thì điều kiện cho vi khuẩn phát triển càng thuận lợi. Vì vậy, nếu bị viêm nướu, bạn nên tránh xa nhóm thực phẩm này để nhanh chóng hồi phục.

Khám răng định kỳ

Khám răng định kỳ giúp duy trì và bảo vệ sức khỏe răng miệng cũng như sức khỏe tổng thể của bạn. Ngay cả khi bạn có răng khỏe tự nhiên, điều quan trọng là phải đến gặp nha sĩ thường xuyên để họ có thể giúp bạn duy trì sức khỏe răng miệng tốt. Các nha sĩ khuyên người lớn nên lên lịch khám răng toàn diện theo định kỳ do nha sĩ xác định, thường là 6 tháng một lần. Những người có nguy cơ cao mắc các bệnh về răng miệng có thể cần đến khám nha sĩ 3-4 tháng một lần hoặc thường xuyên hơn tùy theo khuyến nghị của nha sĩ.

Hy vọng bài viết giúp bạn có thêm thông tin về sưng nướu răng. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về nội dung bài viết hoặc về máy làm sữa hạt thì comment ngay phía dưới bài viết này, Magic Việt Nam sẽ giải đáp ngay. Xem thêm thông tin về gia dụng nhà bếp tại Cẩm nang gia dụng nhà bếp Magic nhé.

Liên hệ:

Fanpage: MAGIC Viet Nam

Hotline: 1800 8379 – 0909 279 97